Czy słyszałeś o tym, że zaszły zmiany w reklamie wyrobów medycznych w Internecie? Każdy, kto przynajmniej raz na jakiś czas ogląda telewizję, kojarzy nachalne i przesadnie entuzjastyczne reklamy wyrobów medycznych. Postać lekarza, który przypisuje cudowny lek, po zażyciu którego momentalnie znikają wszelkie dolegliwości. Nienaturalne dialogi, w których wymienia się liczne zalety niesamowitego produktu. Nadszedł jednak koniec tego, znanego nam dotychczas, schematu. Od 1 stycznia 2023 roku w życie weszły nowe przepisy, które znacznie ograniczają zakres dopuszczalnych form promowania wyrobów medycznych. Zmiany te mogą być szczególnie odczuwalne dla branż beauty i medycyny estetycznej, a także dla wiodących prym w tym zakresie w ostatnim czasie, influencerów.
Czym jest wyrób medyczny?
Jest to pojęcie o bardzo szerokim zakresie. Wyrób medyczny to każdy przedmiot lub inny artykuł przeznaczony do zastosowań medycznych. Będą to więc zarówno leki na ból gardła, jak i kule, wózki, aparaty rentgenowskie aż po implanty czy kwas hialuronowy.
Rewolucyjne zmiany?
Nowelizacja wprowadza ważne zmiany w kilku aspektach:
- Od teraz wszelkie sformułowania użyte w reklamie powinny być zrozumiałe dla laików, czyli osób nieposiadających wykształcenia medycznego. Ma to zapobiegać wyolbrzymianiu efektywności danego leku i wprowadzaniu odbiorców w błąd.
- Reklamę wyrobów medycznych będą mogli prowadzić tylko ich producenci, upoważnieni przedstawiciele, importerzy, dystrybutorzy oraz inne podmioty pisemnie do tego upoważnione.
- Każdy podmiot prowadzący reklamę będzie miał obowiązek przechowywania jej wzoru oraz informacji o miejscach jej rozpowszechniania przez okres 2 lat od zakończenia roku kalendarzowego, w którym po raz pierwszy ją rozpowszechniono.
- Zakazuje się wykorzystywania wizerunków osób wykonujących zawody medyczne oraz podających się za nich aktorów. Reklama nie może również wskazywać, że jej bohaterowie znajdują się w gabinecie lekarskim czy w aptece.
- Reklamy wyrobów medycznych nie będą mogły być skierowane bezpośrednio do dzieci.
- Reklama nie może dotyczyć wyrobów przeznaczonych do stosowania wyłącznie przez pracowników medycznych, a nie pacjentów.
To koniec promowania wyrobów i usług medycznych przez influencerów?
Zmiany okazują się szczególnie niefortunne dla osób działających w influencer marketingu. Tyczy się to osób które zarabiają na reklamie wyrobów i usług medycznych w internecie. Jak wspomniano w punkcie 6, zabronione będzie promowanie wyrobów przeznaczonych do stosowania wyłącznie przez lekarzy. A więc też wszelkiego rodzaju narzędzi i preparatów wykorzystywanych w medycynie estetycznej np. implantów czy botoksu.
Co w sytuacji, w której reklama nie dotyczy samego wyrobu medycznego, a zabiegu wykonanego za jego pomocą?
Zakaz obejmuje również promowanie wszelkiej działalności gospodarczej lub zawodowej, w której wykorzystywane są wyroby medyczne. Oznacza to, że reklama zabiegu laserowego czy wszczepiania implantów również będzie niemożliwa.
Ograniczone możliwości reklamy
Nowelizacja nie zakazuje całkowicie dokonywania reklamy tego typu produktów przez influencerów. Nadal będą oni mogli to robić, jeśli nie uwzględnią nazwy ani producenta wyrobu. Odbiorca reklamy nie będzie mógł z niej bezpośrednio wywnioskować jaki preparat został użyty. Przykładowo, influencer będzie mógł opowiedzieć i pokazać efekty użycia kwasu jednakże nie będzie mógł powiedzieć, że jest to kwas hialuronowy marki x.
Nawet 2 mln złotych kary
Kary, przewidziane za niedostosowanie się do nowych zasad, będą bardzo surowe. Ustawodawca przewiduje kwoty sięgające nawet 2 mln zł. W przypadku, w którym reklama nie zagraża bezpośrednio zdrowiu ani życiu odbiorców, będzie to nie więcej niż 10% tej kwoty.
Od kiedy zmiany wejdą w życie?
Jak już wspomniano, nowelizacja weszła w życie od 1 stycznia 2023 roku. Reklamy, które zostały wypuszczone wcześniej, a nie spełniają nowych standardów, będą mogły być rozpowszechniane nie dłużej niż do 30 czerwca 2023 roku.
Ustawa o wyrobach medycznych a przyszłość
Wydaje się, że w przyszłości spodziewać się możemy licznych prób omijania nowych przepisów i szukania luk prawnych. Z pewnością będzie to duże wyzwanie dla branży farmaceutycznej i medycyny estetycznej. Jednakże nie jest to nic, z czym przedsiębiorcy nie potrafiliby sobie poradzić. Kary za złamanie przepisów są mimo wszystko zatrważająco wysokie. Dlatego, jeżeli jesteś przedsiębiorcą lub influencerem, pamiętaj o sprawdzeniu i dostosowaniu się do aktualnych przepisów, aby uniknąć problemów.
